Y học cổ truyền từ xưa đến nay vẫn luôn có nhiều ưu điểm. Đặc biệt, y học cổ truyền còn có thể chữa được những bệnh mãn tính mà Tây y chưa có phương pháp điều trị. Vì vậy, xu hướng kết hợp giữa Đông y và Tây y đang được Việt Nam chú trong, phát triển. Để bảo vệ sức khỏe của người dân Việt Nam tốt hơn. Tuy nhiên, khi sử dụng thuốc y học cổ truyền phải lưu ý sử dụng đúng cách, đúng liều lượng như hướng dẫn. Nếu không dù có uống hết thuốc vẫn không có kết quả trong việc điều trị. Vì vậy, để được khám và bóc thuốc chuẩn xác thì bệnh nhân nên đến các cơ sở bệnh viện y học cổ truyền để được thăm khám.
Mục lục
Thuốc Đông y rất tốt, giúp cải thiện sức khoẻ
Thuốc Đông y rất tốt, giúp cải thiện sức khoẻ, nâng cao thể trạng, đồng thời giúp điều trị bệnh tật. Nhưng chỉ khi nào có bệnh mới dùng thuốc, bệnh gì điều trị bằng thuốc nấy chứ không cắt thuốc uống bừa bãi. Đã uống thuốc phải tới khám và được tư vấn, bắt mạch cẩn thận, không nhờ người nhà cắt thuốc hộ. Đặc biệt cần biết rõ nguồn gốc của dược liệu và chỉ nên mua thuốc tại các địa chỉ uy tín.
Đồng thời, cần lưu ý khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, dù đó là thuốc Đông y hay Tây y để bồi dưỡng hay chữa bệnh. Nếu thấy người có ban đỏ, mẩn ngứa hay những dấu hiệu khác thường thì bệnh nhân cần phải đến các cơ sở y tế ngay để khám và điều trị kịp thời. Tránh dùng lại thuốc cũ, hoặc mua thêm thuốc mới tiếp tục tự điều trị. Như thế bệnh chính không khỏi mà có khi còn mang thêm tai họa mới.
Thời gian uống thuốc
Thuốc có hiệu quả hay không ngoài việc dùng đúng bệnh. Và sắc đúng cách còn phụ thuộc vào thời gian uống thuốc có hợp lý hay không. Để hấp thu tốt và phát huy tác dụng cao nhất, các thuốc tư bổ nên uống vào sáng sớm khi chưa ăn sáng. Các thuốc có công dụng kiện tỳ, tả hạ (tẩy xổ), khu trùng (trừ giun) nên uống khi bụng đói, trước khi ăn.
Các thuốc tiêu thực và có phản ứng kích thích dạ dày, ruột nên uống sau bữa ăn. Các thuốc thăng đề (đưa lên trên) và ôn lương bổ khí nên uống vào khoảng thời gian từ sáng sớm đến trước giữa trưa; các thuốc tư âm dương huyết, thuốc thanh tả phục hỏa ở âm phận nên uống vào buổi tối. Các thuốc trừ tà ở khí phận và dương phận nên uống vào sáng sớm.
Thường thì uống thuốc ấm, nhưng bệnh nhân bị chứng hàn như cảm mạo phong hàn, đau bụng đi ngoài do lạnh. Muốn nâng cao tác dụng tán hàn của thuốc thì phải uống nóng. Ngược lại, bệnh nhân bị chứng nhiệt như sốt sao, môi khô họng khát, miệng lưỡi lở loét, đại tiện táo, tiểu tiện sẻn đỏ. Thì phải đợi cho thuốc thật nguội mới uống nhằm mục đích tăng cường hiệu quả thanh nhiệt của dược liệu.
Thuốc y học cổ truyền có thể dẫn tới ngộ độc vì một số lý do sau đây:
Bệnh nhân bị dị ứng một hoặc nhiều chất có trong thành phần của thuốc do yếu tố cơ địa.
Bệnh nhân dùng quá liều (do tự ý hoặc do thầy thuốc chỉ định) loại thuốc y học cổ truyền. Mà trong thành phần có một hoặc nhiều vị có độc như bán hạ, phụ tử, mã tiền, hoàng nàn…
Các nguyên nhân chính:
- Do trình độ hoặc do khám xét không kỹ, thầy thuốc đã kê đơn cho bệnh nhân dùng loại thuốc y học cổ truyền. Mà lẽ ra là phải chống chỉ định đối với người bệnh.
- Do chất lượng thuốc không bảo đảm vì trồng trọt chăm bón quá nhiều hóa chất có hại. Bảo quản không tốt (dùng quá nhiều lưu huỳnh…). Bào chế sai quy cách hoặc vì bị nhiễm vi sinh vật có hại. Đặc biệt là các loại nấm mốc dễ gây dị ứng ( việc này thường xảy ra ở các quầy thuốc tư nhân. Vì ham lợi nhuận nên đã nhập các loại thuốc không đạt chất lượng)
- Do nhầm lẫn dược liệu khi thu hái, mua bán và sử dụng. Điều này có thể do người bệnh tự dùng, do lương y bốc thuốc cẩu thả. Hoặc do gian thương cố tình đánh tráo để trục lợi (ví như dùng thương lục để làm giả nhân sâm).
- Do bệnh nhân không tuân thủ đúng hướng dẫn của thầy thuốc về cách sắc. Cách uống, liều lượng và quy trình điều trị.
- Do người bệnh được dùng phối hợp quá nhiều loại thuốc, trong đó có cả tân dược và thuốc y học cổ truyền. Nên dẫn đến sự tương tác và sản sinh những chất có hại cho cơ thể. Đây là một vấn đề rất phức tạp mà người thầy thuốc dễ bỏ qua và người bệnh. Cũng dễ tự ý dùng thêm với mong muốn bệnh tình nhanh thuyên giảm…
Những lưu ý khi sử dụng thuốc đông y
Dùng thuốc đúng với thể bệnh
Nguyên lý:
- Theo y học cổ truyền, bệnh tật sinh ra do sự mất cân bằng trong cơ thể về các mặt âm dương, hàn nhiệt, hư thực…
- Người ta phân chia bệnh thành các thể: hàn (lạnh), thể nhiệt (nóng). Thể hư (bản thân các cơ quan trong cơ thể bị hư suy), thể thực (bệnh cấp tính do yếu tố bên ngoài là chủ yếu chưa ảnh hưởng tới công năng của các tạng trong cơ thể)…
Phương pháp điều trị
- Tương ứng mỗi thể có những phương pháp điều trị đặc hiệu.
- Các loại: thuốc nhiệt, thuốc hàn, thuốc bổ, thuốc tả… sẽ được sử dụng để điều trị riêng từng loại bệnh.
Lưu ý:
- Không có một phương thuốc chung cho bất kỳ bệnh nào.
- Nếu dùng thuốc sai sẽ gây hại cho sức khỏe, thậm chí tử vong, ví dụ: nhiệt gặp nhiệt tắc cuồng, hàn gặp hàn tắc tử.
Không dùng thuốc quá liều
Nguyên lý:
- Sử dụng thuốc đông y đúng liều lượng với tình trạng bệnh hiện tại.
Lưu ý:
- Dùng thuốc quá liều trong một thời gian dài có thể gây nên những tổn hại cho cơ thể như: ngộ độc, suy thận…
Không dùng thuốc kéo dài
Nguyên lý:
- Thời gian sử dụng thuốc tùy theo tình trạng bệnh: 3 ngày, 5 ngày, 7 ngày…
- Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sỹ.
Lưu ý:
- Một số thuốc đông dược nếu dùng trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng tới chức năng gan và thận như: chu sa, đại giả thạch, lục thần khúc…
Để ngăn ngừa những tai biến do dùng thuốc y học cổ truyền. Người bệnh cần phải tuân thủ triệt để hướng dẫn của thầy thuốc. Không tùy tiện sử dụng thuốc y học cổ truyền khi không có chỉ định. Không tự ý nâng liều và kéo dài ngày dùng. Một số vị thuốc và bài thuốc đơn giản theo kinh nghiệm dân gian có thể tự dùng. Nhưng tốt nhất vẫn nên có sự tư vấn đầy đủ của thầy thuốc chuyên khoa. Khi sử dụng, nếu thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào thì phải ngừng thuốc ngay. Và báo lại cho thầy thuốc biết để xử trí kịp thời.
Nguồn: bvyhctnghean.vn